Preventieve eileider- en eierstokverwijdering
Draagsters van een BRCA1- of BRCA2-mutatie hebben meer kans op het ontwikkelen van eileider- en eierstokkanker. Daarom krijgen deze vrouwen het advies om hun eileiders en eierstokken te laten verwijderen. Deze preventieve operatie wordt geadviseerd op een leeftijd vóór het risico op kanker stijgt: rond 35e-40e jaar voor BRCA1-mutatie draagsters en rond 40e-45e jaar voor BRCA2-mutatiedraagsters.
Toch kanker na preventieve operatie
Deze operatie voorkomt bij bijna alle BRCA1/2-mutatiedraagsters eileider- en eierstokkanker. Maar een klein deel van de vrouwen krijgt na de preventieve operatie toch nog een vorm van kanker in de buik. In een studie onder meer dan 2500 HEBON-deelneemsters die tussen 1995 en 2018 een preventieve eileider- en eierstokverwijdering ondergingen, werd onderzocht hoe groot het risico op kanker na de preventieve operatie was. Ook werd onderzocht wat de risicofactoren waren voor het ontwikkelen van deze kanker na de preventieve operatie.
Zeer zeldzaam
Uit de resultaten van het onderzoek bleek dat 1.5% van de BRCA1-mutatiedraagsters en 0.2% van de BRCA2-mutatiedraagsters toch kanker in de buik kreeg in de 20 jaren na de preventieve operatie. Van de in totaal 2519 onderzochte vrouwen, kregen 18 BRCA1-mutatiedraagsters en 1 BRCA2-mutatiedraagster kanker na de preventieve operatie. Alle 19 vrouwen die kanker ontwikkelden, bleken ná de aanbevolen leeftijd van 40 jaar (voor BRCA1) of 45 jaar (voor BRCA2) hun preventieve operatie te hebben ondergaan. Verder bleek ook dat bij vrouwen die na de operatie kanker kregen, de verwijderde eierstokken en eileiders minder vaak volgens de richtlijnen waren onderzocht door de patholoog. Het zou dus kunnen zijn dat er bij een deel van de vrouwen al een (voor)stadium van kanker aanwezig was op het moment van de preventieve operatie. En dat deze kankercellen zich in de jaren daarna verder hebben kunnen ontwikkelen.
Geruststellend nieuws
Dit onderzoek laat zien dat het restrisico op het ontwikkelen van kanker na preventieve eileider- en eierstokverwijdering zeer laag is. Wel is het erg belangrijk dat de operatie op de adviesleeftijd wordt uitgevoerd en het verwijderde weefsel zorgvuldig, volgens de huidige richtlijnen door de patholoog wordt onderzocht. Dat laatste is nu standaard het geval, en ook worden vrouwen steeds vaker binnen de geadviseerde leeftijd geopereerd. De kans is dus groot dat het risico op kanker na de preventieve eileider- en eierstokverwijdering voor vrouwen die nu geopereerd worden, nog lager is.
Het Engelstalige wetenschappelijke artikel zal medio 2025 beschikbaar zijn (open access). Mocht u geïnteresseerd zijn om het artikel te lezen, dan kunt u contact met ons opnemen.